شماره جدید «راه» از راه رسید

به گزارش قاصدنیوز، جدیدترین شماره نشریه فرهنگی تحلیلی «راه» ویژه «تاریخ شفاهی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی» منتشر شد.

«عملیات در جبهه فرهنگی» عنوان سرمقاله این ویژه‌نامه است. در بخشی از آن می‌خوانیم: «کم‌توجهی به تاریخ شفاهی، یک نشانه است؛ نشانه غفلت از یک دارایی بزرگ. کم‌تحرکی امروز و نالیدن از برخی کاستی‌های مدیریتی و مالی که در جای خود مهم و قابل اعتناست، فقط در صورتی که با سرمایه پشت سر خود قطع ارتباط نموده باشد، باعث ایستایی و رکود می‌شود. اتصال به معدن بزرگ تاریخ شفاهی، اتصال به کُر است؛ طهارت و حرکت در این اتصال است. سد را بشکنید.»

 

 آنچه در بخش «خبر» آمده، مجموعه‌ای امیدوارکننده را پیش روی می‌نهد؛ بیش از 20 عنوان خبر، که هر کدام به یکی از پروژه‌های در حال انجام و به سرانجام رسیده آماده انتشار، اشاره دارد.

 

 دیدگاه‌های رهبر انقلاب در باب هنر، همواره پیشرو و پیشبرنده بوده؛ «هزاران زیبایی ناگفته» عنوان گفتاری است از حضرت آیت الله خامنه‌ای در دوران ریاست جمهوری‌شان. ایشان در این گفتار، به بیانی دقیق و صریح از اهمیت هنر در تداوم انقلاب اسلامی سخن می‌گویند.

 

فصل «تجربه» بر آن است تا نمونه‌هایی از تجارب عملی اشخاص و گروه‌های مردمی را در ورود به تاریخ نگاری مردمی از جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی نشان دهد. تجربه‌هایی در گوشه گوشه  کشور که قابلیت تکثیر در سطح ملی را دارند. در این فصل، این عناوین به چشم می‌خورد:

 

 «مسجد محمدی، در برابر مسجد متحجر _ لیبرال» تجربه حسن رحیم پور ازغذی از فعالیت‌های مسجدی در دهه شصت، «آبادی انقلاب» مروری بر تجربه موفق گردآوری تاریخ انقلاب از روستای «ورین» محلات، «چگونه خاطرات والدین 3500 شهید گردآوری شد؟» گفتگو با سیدمهدی میرتاج الدینی درباره جمع آوری خاطرات والدین شهدا در کرمان، گفت‌وگوهایی درباره جمع‌آوری اورژانسی آثار جنگ با عناوینی چون «از دکمه شهدا تا قاشق رزمنده‌ها»، «با یک ریکوردر خیلی کارها می‌شود...»، «دعای ندبه فرصتی برای ثبت خاطرات» بخشی از مطالب خواندنی این بخش است. «زیبایی‌شناسی دیوار، نوار، شعار» نیز که ویراسته‌ای از سخنرانی محسن صفایی‌فرد در چهارمین جشنواره مردمی فیلم عمار است، به همراه گزارش توصیفی فیلم‌های منتخب این دوره از جشنواره با موضوع تاریخ شفاهی فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی، بخش دیگر فصل تجربه را شکل می‌دهد.

 

 در بخش «نقد و نظر»، وحید جلیلی با «رونمایی ازنیمه پنهان انقلاب»، نعمت الله سعیدی با «تاریخ نگاری برای تاریخ زدایی»، علیرضا کمری با «تاریخ شفاهی، زمینه ای برای انقلاب فرهنگی»، از مناظر مختلف به اهمیت تاریخ نگاری مردمی برای انقلاب و نقد روندهای موجود پرداخته‌اند. همچنین سعید خورشیدی در مقاله «فصل تحول» به یک بررسی علمی از محتوای بدست آمده از پروژه‌های تاریخ شفاهی جبهه فرهنگی پرداخته تا قابلیتِ علمی و آکادمیکِ این متون را نشان دهد. «روایت نکنیم، روایت می‌شویم» یادداشتی از سحر دانشور است در نقد رویکرد صدا و سیما به مقوله ی تاریخ انقلاب اسلامی. فرصت‌هایی که تایخ شفاهی برای حرکت‌های جدید می‌آفریند، در یادداشت «گنجینه راهکار» مورد توجه محمدصادق شهبازی قرار گرفته است. مسعود ملکی در یادداشت «صف منهای ستاد» از اهمیت سازوکارهای غیربروکراتیک در تاریخ شفاهی سخن می‌گوید. «تخمیر تاریخ» از روح الله رشیدی، نقدی است بر بی توجهی به حفظ و نگهداری اسناد تاریخی انقلاب.

 

 در بخش «رصد» نیز به معرفی و نقد تازه‌ترین کتاب‌های تاریخ شفاهی انقلاب از نگاه جریان‌ها و رویکردهای مختلف فرهنگی و سیاسی پرداخته می‌شود. احسان صفرزاده در این بخش در یادداشتی با عنوان «از مطرب و رقاصه و سیاست»، حاشیه ای بر کتاب «خاطراتی از هنرمندان» پرویز خطیبی نوشته است. مروری بر کتاب‌های «چهارسوق ایثار» و «هنر در گرماگرم انقلاب» از دیگر مطالب این بخش است.

 

موسیقی و سرود و نوحه‌های انقلاب، از خاطره‌سازترین و پیشروترین عرصه‌های هنر انقلاب بوده اند. در بخش «آوا و نوا» برش‌هایی از خاطرات «احمدعلی راغب» و «اسفندیار قره‌باغی» به همراه پرونده ای برای «گروه سرود آباده» و «گروه سرود امور تربیتی خرم آباد» آمده است. «ارگ در حسینیه جماران» از مطالب جالب و خواندنی این بخش است.

 

 بخش «مدرسه» مشتمل بر گفتگوها و خاطراتی است از چهره‌های فعال امورتربیتی دهه شصت. برخی عناوین این بخش از این قرار است: «جمع شوید و مدرسه‌تان را اداره کنید»، «جبهه رفتن‌تان تضعیف نظام است»، «دبیرستان‌نویسی به مثابه لشکرنویسی»، «ای کاش این بسته به دست برادرم برسد»، «آپارات بر دوش، مسجد به مسجد مدرسه به مدرسه». در همین بخش، تاریخ نگاری نهضت سوادآموزی نیز مورد توجه قرار گرفته است.

 

 «جهاد سازندگی و تحول در علوم انسانی»، آغازی بر فصل «جهاد» است. حکایت‌های جذاب جهادگران از روزها و شبهای جهاد در مناطق محروم، در زیر عناوینی مانند «به جاهایی رفتیم که از پیروزی انقلاب خبر نداشتند»، «گندم‌ها را درو می‌کنیم انقلاب را جلو می‌بریم»،در نوع خود آموزنده و راهگشاست. «با مردم یا برای مردم» نگاهی است تحلیلی از روح‌الله ایزدخواه به فعالیت‌های جهادسازندگی و درس‌هایی که از مدیریت جهادی می‌شود برای امروز آموخت.

 

 این ویژه نامه از «پشت جبهه» نیز غافل نمانده. «لوبیا، تئاتر، جنگ» و «ایستگاهی برای حرکت» از عناوین این بخش هستند.

 

 «قلم مو نداشتیم با انگشتم کشیدم»، «این نقاشی چند بار ترور شد!»، «مسجدی که موزاییک‌هایش مرگ بر آمریکا می‌گویند» و دهها حکایت دیگر، ناگفته‌هایی از دوران بی نظیر گرافیک و هنرهای تصویری در عصر انقلاب اسلامی را در قالب بخش «خط و نقش» بازگو می‌کنند.

 

 بخش «صحنه» به فراز و فرود هنر نمایش در تاریخ انقلاب اسلامی اشاره دارد. «نمایش برائت از مشرکین» گفتگو با محسن خسروی، «تئاتر بین الصلاتین» در مورد فعالیت‌های گروه تئاتر دبیرستان امیرکبیر خرم آباد، «پرده آخر، کربلای چهار» مروری بر زندگی شهید علی سهیلی و «تئاتری که هفتاد تا قرمز خورد» خاطرات غلامرضا احمدی آزاده تبریزی از دوران اسارت برخی از مطالب این بخش را تشکیل می‌دهند.

 

 شاید یکی از جالب‌ترین و خواندنی‌ترین بخش‌های این ویژه‌نامه را در بخش «روایتی دیگر» بخوانیم. آنجا که فعالیت‌های مربوط به تاریخ شفاهی در کشورهای خارجی مورد تحلیل قرار می‌گیرد. «گزارشی از نهضت تاریخ شفاهی آمریکایی»، «قهوه‌خانه تاریخ شفاهی»، «فرار از ویتنام»، «صبح جمع آوری خاطره» و «در جنگ چه کردید مادربزرگ»، مجموعه‌ای از مطالب مربوط به مهم‌ترین اقدامات غربی‌ها در تدوین تاریخ شفاهی کشورشان هستند.

 

 این ویژه‌نامه همچنین حاوی ده‌ها سند و عکس از به یادماندنی‌ترین وقایع و صحنه‌های تاریخ فرهنگی هنری انقلاب اسلامی است.

 

علاقه مندان جهت تهیه این نشریه در مشهد می توانند با شماره 05132237783 تماس حاصل نمایند.