مرکز پژوهش‌های مجلس: بنزین پتروشیمی از اغلب پالایشگاه‌ها سالم‌تر است

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بعد از چند ماه اظهار نظرهای مختلف مقامات دولتی درباره آلایندگی بنزین پتروشیمی‌ها و دفاع از کیفیت و قیمت بنزین وارداتی و اصرار بعضی از این مقامات از جمله محیط‌ زیست بر این مساله علیرغم انتشار اسنادی که نشان می‌داد بنزین وارداتی به مراتب آلاینده‌تر از بنزین پتروشیمی‌ها است و ریفرمیت پتروشیمی‌ها به مراتب از ریفرمیت اغلب پالایشگاه‌های کشور سالم‌تر است، مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی خط بطلانی بر همه ادعاهای سیاسی در این باره کشید.

 

 

در گزارش ماهنامه تحلیلی انرژی که به همت گروه انرژی دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه شده، تاکید شده است بنزین ریفرمیت پتروشیمی همان بنزین ریفرمیت پالایشگاه است و بنزین ریفرمیت پتروشیمی‌ها به لحاظ ترکیبات بنزن، از وضعیت به مراتب بهتری نسبت به شرایط فعلی اکثر پالایشگاه‌های نفت کشور برخودار است.

 

بر اساس این گزارش، اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به تازگی در دیدار با جمعی از نمایندگان مجلس گفته است:« تولید بنزین پتروشیمی، شاهکار دولت سابق بود که به قیمت به خطر انداختن سلامتی مردم، ادعای خودکفایی می کردند»

 

معصومه ابتکار رئیس فعلی و اسبق سازمان محیط زیست نیز در یک نشست خبری گفته است: « با توجه به مشکلاتی که این نوع بنزین دارد دستور توقف تولید بنزین پتروشیمی به وزارت نفت دادیم که مورد موافقت قرار گرفت و این اقدام دستاورد بزرگی برای دولت محسوب می‌شود.»

 

وی در پاسخ به پرسش فارس درباره بی‌تفاوتی سازمان محیط‌ زیست در دوره قبلی مسئولیت ابتکار نسبت به توزیع بنزین پیرولیز پتروشیمی در دوره اصلاحات گفته است:« بعید می‌دانم در آن سال‌ها از این بنزین استفاده می‌شده است». وی اما از توزیع بنزین آلاینده در دوره‌ای که مسئولیتی در کشور نداشته مطمئن است.

 

خبرگزاری فارس اسنادی را منتشر کرد که نشان می‌داد بنزین پیرولیز پتروشیمی اراک به طور مداوم از سال 80 تا 84 در تهران توزیع شده است. بنزین پیرولیز که پس از ترکیب با سایر اجزای بنزین توزیع شده، بر خلاف «ریفرمیت» تنها بخشی از محصولات پتروشیمی‌ها است که آلایندگی آن اثبات شده است. سازمان محیط‌زیست در دوره اصلاحات کوچکترین عکس‌العملی به توزیع مداوم این نوع بنزین نشان نداده است.

 

 

متن گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره بنزین ریفرمیت پتروشیمی:

ضرورت تسریع در بهره‌برداری از پالایشگاه‌های کشور

  وابستگی شدید ایران به واردات بنزین و نقش کلیدی آن در تأمین نیاز کشور سبب شد تا ایالات متحده آمریکا در تیرماه 1389 تحریم فروش بنزین به ایران را اعمال کند. مسئولین وقت برای خنثی کردن این سیاست تحریمی، تولید بنزین اکتان افزار را با همکاری واحدهای پتروشیمی در آن بازه زمانی به حدود 15 تا 20 میلیون لیتر در روز رسید و این نقشه دشمن ناکام ماند.

 

در سال‌های اخیر، با توجه به بی‌اعتمادی در واردات بنزین و تشدید تحریم‌های غرب از زمستان 1390، مسئولین کشور ترجیح دادند که همچنان بخشی از نیاز کشور را از این راه تأمین کنند و میزان واردات بنزین را به حداقل برسانند. با اجرای این استراتژی و همچنین افزایش تولید بنزین پالایشگاه‌ها به واسطه بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای، میزان واردات بنزین از 21 میلیون لیتر در روز در سال 1388 به حدود 1.75 میلیون لیتر در روز در سال 1391 کاهش یافت و میزان بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها همواره پرسش‌هایی را در خصوص محتویات این بنزین و میزان آلایندگی آن در جامعه مطرح کرد که این پرسش‌ها از سوی مسئولین وزارت نفت با پاسخ جامعی همراه نبود و به نگرانی‌های مردم دامن می‌زد.

 

چگونگی تولید بنزین در واحدهای پتروشیمی

بنزین تولیدی  پتروشیمی‌ها یا در واقع مواد اکتان افزا، همان بنزین رفرمیت است و در شرکت‌های پتروشیمی آروماتیکی نوری (برزویه)، بندر امام (ره) و بوعلی سینا تولید می‌شود. در این پتروشیمی‌ها مسیری یکسال با پالایشگاه‌های نفت کشو برای تولید بنزین ریفرمیت طی می‌شود. بنزین ریفرمیت تولیدی در این مرحله، دارای عدد اکتان بین 95 تا 100 است و جایگزین مناسبی برای بنزین سوپر وارداتی به عنوان افزاست.

 

بنزین ریفرمیت پتروشیمی همان بنزین ریفرمیت پالایشگاه است با این تفاوت که عملیات خالص‌سازی ریفرمیت از بنزن به علت وجود واحدهای بنزن‌زدایی در پتروشیمی انجام می‌شود و پس از کاهش میزان بنزن به زیر 2 درصد حجمی، بنزین ریفرمیت به عنوان اکتان افزا به شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردهای‌نفتی ایران تحویل داده خواهد شد. این در حالی است که واحدهای بنزین زدایی در اکثر پالایشگاه‌های نفت کشور وجود ندارد (اخیراً تنها پالایشگاه‌های اراک و تبریز به واحدهای بنزن‌زدایی مجهز شده‌اند) و این پالایشگاه‌ها بنزین ریفرمیت را بدون جداسازی ترکیب سرطان‌زای بنزن به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران تحویل می‌دهند. بنابراین بدیهی است که بنزین ریفرمیت پتروشیمی‌ها به لحاظ ترکیبات بنزن، از وضعیت به مراتب بهتری نسبت به شرایط فعلی اکثر پالایشگاه‌های نفت کشور برخورد هستند. بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها به علت عدد اکتان بالای 95 به عنوان اکتان افزا مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل وجود برج بنزن زدایی، میزان بنزن موجود در بنزن پتروشیمی‌ها از پالایشگاه‌ها کمتراست. نتایج آزمایشگاهی مربوط به آنالیز ریفرمیت نشان می‌دهد که متوسط عدد اکتان این بنزین 97.5 و حجم بنزن آن 1.87 درصد است.

 

با یک نگاه واقع بینانه بدیهی است که واحدهای پتروشیمی با هدف تولید بنزین احداث نشده ، بلکه برای تولید محصولات پتروشیمی در نظر گرفته شده و از سال 1389 با شدت یافتن تحریم‌ها، سیاست‌های اتخاذ شده این واحدها را از برنامه و هدف اصلی طراحی آنها دور کرده و وارد ضرب‌الاجل روز افزون تولید بنزین نموده است. لذا گرچه راهکار کوتاه مدت تولید بنزین به کمک این واحدها مناسب بوده، اما برای خودکفایی و بالا بردن کیفیت بنزین تولید داخل لازم است دولت بهره‌برداری پالایشگاه ستاره خلیج فارس را تسریع داده و در بالا بردن کیفی هرچه بیشتر آن بکوشد.