شکاف عمیق درآمدی بین دهک‌ها در خراسان رضوی + تحلیل

به گزارش «قاصدنیوز»، میزان درآمد و هزینه خانوارهای شهری در سال٩۴ به تفکیک استان‌های مختلف از سوی مرکز آمار ایران در شرایطی منتشر شد که مروری بر ارقام اعلام شده نشان می‌دهد شکاف درآمد و هزینه در بین دهک‌های اول و دهم درآمدی در خراسان رضوی بسیار چشمگیر است.

 

براساس اعلام مرکز آمار ایران در سال‌٩۴، هزینه متوسط خوراکی و غیرخوراکی دهک اول(‌کم‌درآمد‌ترین) خراسان رضوی ۵میلیون و ۵٩٢هزار و ٨٠٠ بوده است، هزینه متوسط خوراکی و غیرخوراکی دهک دهم(پردرآمدترین) خراسان رضوی ٩٢‌میلیون و ١٧٢هزار تومان است.

 

با این حال نگاهی بر روند افزایش هزینه دهک‌ها نشان می‌دهد هزینه دهک سوم، ١١میلیون و ١٠٠تومان است. به عبارتی شکاف هزینه بین دهک اول و سوم بیش از دو برابر است، مسئله‌ای که نشان‌دهنده فشار اقتصادی روی دهک اول است. همچنین شکاف هزینه بین دهک سوم و ششم نیز دو برابر است؛ به‌طوری‌که دهک ششم سالانه ٢٢میلیون و۵٩٢هزارتومان هزینه می‌کند. دهک هشتم خراسان رضوی نیز با ۴٠میلیون تومان هزینه در مقایسه با دهک ششم دو برابر هزینه می‌کند.

 

همچنین خانوارهای دهک اول سالانه دومیلیون و ١٣٩هزار و٣٠٠تومان از هزینه‌های خود را به مواد خوراکی اختصاص می‌دهند. به عبارتی بیش از ۴٠درصد از هزینه خانواده‌های دهک‌های پایین صرف مواد خوراکی می‌شود اما هزینه مواد خوراکی دهک دهم ١٧میلیون و ۴١۶هزارتومان است. این دهک فقط ١٨درصد از درآمد درآمد خود را صرف خرید مواد خوراکی می‌کند.

 

همچنین دهک سوم و ششم نیز در خراسان رضوی به ترتیب سه میلیون و ۶٣٠هزارتومان، ۶میلیون و۵٠٨هزار تومان از درآمد سالانه خود را صرف خرید مواد غذایی می‌کنند. براین اساس دهک سوم ٣٢درصد و دهک ششم نیز ٢٩درصد درآمدهای خود را صرف مواد خوراکی می‌کند. دهک هشتم نیز با ٩میلیون و ٩٢٨هزارتومان، ٢۴درصد درآمد خود را صرف خرید مواد خوراکی می‌کند.

 

تحلیل آمارهای به دست آمده نشان می‌دهد که دهک‌های‌ کم‌برخوردار در خراسان رضوی مجبور هستند بخش زیادی از درآمدهای خود را به خرید مواد غذایی اختصاص دهند، براین اساس در سبد این خانواده‌ها کالاهای غیرخوراکی که شامل کالاهای بادوام و همچنین کالاهای فرهنگی است، اندک بوده و در واقع آن‌ها توانایی هزینه در بخش غیرخوراکی را ندارند.

اما از سوی دیگر گروه‌های برخوردار در خراسان رضوی به دلیل سطح درآمدی بیشتر، کمتر از ٣٠درصد درآمد خود را صرف مواد خوراکی می‌کنند که این مسئله نشان می‌دهد آن‌ها بیشترین هزینه را صرف ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود می‌کنند.

 

هزینه دهک برخوردار ٢٠برابر دهک کم‌برخوردار است

در این رابطه دکتر مرتضی مرتضوی، در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه هزینه‌کرد دهک برخوردار ٢٠برابر دهک کم‌برخوردار است، گفت: گروه کم‌درآمد بخشی از هزینه‌های زندگی را کم می‌کنند تا بتوانند هزینه خوراکی را تامین کنند. براین اساس دهک کم‌برخوردار بیشترین درآمد خود را صرف مسکن و خوراکی‌ها کرده و از هزینه‌های فرهنگی، آموزشی و تفریحی خود می‌کاهند.

 

وی گفت: در مشهد درصد قابل توجهی از مردم (‌بین ٢۵تا ٣٠درصد‌) درحاشیه شهر زندگی کرده و شکاف درآمدی این‌ها با افرادی که در متن شهر زندگی می‌کنند، بسیار زیاد است. این استاد دانشگاه ادامه داد: هر چند این افراد برای اشتغال از شهرهای کوچک و روستاها به مشهد می‌آیند اما این شهر به دلیل زائرخیز‌بودن هزینه زندگی زیادی دارد، از‌این‌رو اقشار کم‌برخوردار نمی‌توانند از پس هزینه تامین زندگی در این شهر بر بیایند.

 

مرتضوی تصریح کرد: تسلط نگاه صرف اقتصادی به مشهد سبب شده تا توزیع دسترسی به بسترهای اشتغال‌زایی در این شهر یکسان نباشد؛ به‌طوری‌که اقشاری که دسترسی به کسب و کار تجاری دارند‌، می‌توانند درآمد بیشتری کسب کنند اما افرادی که مالک نبوده و امکان دسترسی به فعالیت‌های اقتصادی را ندارند، به بخش حاشیه‌ای اقتصاد رانده شده و به خدمت‌کنندگان اقتصاد متن شهر تبدیل شوند، در چنین شرایطی این‌ها برایشان امکان تحرک اجتماعی وجود نداشته و زندگی‌شان در حد گذران زمان تنظیم می‌کنند.

 

شایان ذکراست؛راهکار حل این مشکل پرکردن شکاف امکان درآمدی با توزیع دسترسی به فعالیت‌های اقتصادی در دهک‌های کم‌برخوردار است به عبارتی باید در کنار دادن خدمات شهری به این افراد، امکان کسب درآمد و دسترسی به درامد ثابت برای دهک‌های درآمد در این شهر را فراهم کرد تا شکاف موجود پر شود.

 

منبع: روزنامه شهرآرا