احدیان: از برخی خطوط قرمز عبور شده اما برآیند «برجام» مثبت است!/ عبدالملکی: تصریح نداشتن و فرآیند بازگشت پذیری دو مورد از ضعف‌های جدی این توافق است

به گزارش«قاصدنیوز»، نشست هم‌اندیشی بررسی مفاد توافق وین و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل با حضور دکتر عبدالملکی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق^{(علیه السلام)} و دکتر سعید احدیان مدیر مسئول روزنامه خراسان پنجشنبه گذشته در حسینیه فرهنگی قرآن و عترت مشهدمقدس برگزار شد.

 

شاید علاوه بر اختلاف نظرهایی که این دو کارشناس با یکدیگر در متن برجام و قطعنامه داشتند، آن بخشی که خطوط قرمز رهبر انقلاب مورد بررسی قرار گرفت، دارای چالش بیشتری بود.

 

سعید احدیان با اذعان به اینکه برخی خطوط قرمز رهبری همانند محدویت زمانی و دسترسی های فراپروتکلی مربوط به دسترسی خاص رد شده است، گفت: جمعی از افراد بر این باورند خطوط قرمزها مربوط به زمان قبل از بررسی و تدوین توافق بوده است و ملاکی برای خوب یا بد بودن توافق نیست.

 

وی در تایید این موضوع افزود: آقا در دیدار اخیر با کارگزاران نظام گفتند منافع ملی و پایه تحلیل را بر روش های دیگر قرار دادند. لذا به نظر من خط قرمز می تواند ملاک قرار بگیرد اما شروطی دارد.

 

مدیرمسئول روزنامه خراسان در تشریح شروط ملاک بودن خطوط قرمز برای بررسی توافق گفت: باید لیست همه خطوط قرمز علنی و غیر علنی را داشته باشیم. مثلا در خط قرمزهای علنی درباره فردو و اراک موردی  اعلام نشده است این بدان معنا است که خط قرمزی وجود داشته اما ما اطلاع نداریم و شاهد مثالش هم این است که رهبری در دوم تیرماه فرموده اند: "اینها موارد عمده و مهمّى است که روى آن تکیه داریم؛ البتّه خطوط قرمز فقط اینها نیست؛ دوستان مذاکره‌کننده در جریان نظرات ما هستند"

 

احدیان خاطر نشان کرد: خط قرمزها دو دسته اند که یکی آن دسته که برای ما غیرقابل اغماض هستند مثلا اگر تحقیق و توسعه نداشته باشیم اساسا صنعت هسته ای معنایی ندارد، و برخی ها قابل عدول هستند و کلیت را دچار خدشه نمی کنند. مثال خواستگاری را قبلا زده ام. فردی ملاک‌هایش مومن بودن است و قد بلند. خب اگر طرف قدش بلند بود و مومن نبود پس مورد مناسبی نیست اما اگر فردی همه چیزش خوب باشد اما قدش کوتاه باشد حالا می گوید می توانم گذر کنم.

 

وی تاکید کرد: از نظر حقیر حتی اگر خط قرمزی در حوزه فنی بشود از آن کنار آمد و درصدی تغییر ایجاد نمود اما وقتی علنی شد از نظر ما قابل گذشت نیست.

 

دکتر حجت عبدالملکی نیز در واکنش به سخنان احدیان گفت: اجتهاد شما صددرصد باطل است. رهبر انقلاب در دوم تیرماه خطوط قرمزی را مطرح کردند که همه اش رد شده است. غیر از یک مورد که مصاحبه است که برخی ها می گویند در دسترسی های مرتبط با موضوعات آژانس و طبق کمیته هشت نفره باز هم این خط قرمز هم رد شده است.

 

وی با اشاره به سخن رهبر انقلاب که " هر آنچه رهبری در جلسات عمومی می‌گوید عیناً همان مسائلی است که در جلسات خصوصی به رئیس‌جمهور و دیگر مسئولان ذیربط می‌گوید بنابراین این خط تبلیغی غیرصحیح که از برخی(یعنی حتی یکی) خطوط قرمز رسمی در جلسات خصوصی صرف نظر شده است، خلاف واقع و دروغ است." ، خاطرنشان کرد: نباید اجتهاد در مقابل نص کنیم. آقا گفتند اینها مجبور شدند گردش چندهزار سانتریفیوژ را پذیرفته اند نگفته اند که حق هسته ای ما تثبیت شده است. گفتند اینها مجبور شدند تداوم تحقیق و توسعه را بپذیرند و نگفته اند که محدویت تحقیق و توسعه را بپذریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(علیه السلام) خاطرنشان کرد: ما مثل اسرائیلی ها استدلال نکنیم که به آمریکایی ها می گوید برو فلان شخص را بکش . بعد آمریکایی می آید و دستش را قطع کرده است. اسرائیلی می گوید تو غلط کردی مگر من نگفتم او را بکش چرا دستش را قطع کردی؟ آمریکایی می گوید برای من موفقیت است که دستش را قطع کردم. ما هم در ایران بگوییم برای من موفقیت است که می توانست من را بکشد و من گفتم دستم را قطع کن و برو!

 

 

در ادامه اهم مباحث طرح شده در این نشست را می خوانید:

 

 

• ما همه در یک جبهه هستیم و ضرورت این وحدت در کل کشور و درون نیروهای انقلاب باید حفظ شود. این موضوع برجام چه تصویب بشود و چه تصویب نشود تاریخی خواهد بود. همه باید تابع تصویب نظام باشیم.
• برجام را می توان از منظر خطوط قرمز رهبری یا به روش «داده – ستانده» تحلیل کرد که بنده مبتنی بر فضای پاردایمی و تحلیل فرامتنی و بر اساس داده-ستانده به این موضوع نگاه می کنم.

 

• رهبر انقلاب کشور را در «پیچ تاریخی» می دانند. باید از سه منظر فرآیند نظام سازی، نظام بین الملل ( مبتنی بر اینکه دوره سهم خواهی از نظم جدید جهانی است)  و از منظر گفتمان مقاومت و استکبار ستیزی مسائل را بررسی کرد. با تاکید رهبر انقلاب ما در آن پیچ تاریخی هستیم و هر تحلیلی که انجام می دهیم باید ذیل این باشد و خوب و بدی اش را باید بر آن باشد. اگر بهترین متن عالم را در اختیار بگذارند ولی ما را از این هدف گذاری اصلی دور کند و در جنگ اراده ها شکست بخوریم این بدترین متن ممکن است.

 

• در مذاکرات 13ساله هسته ای که محل بحث جدی ما با نظام سلطه است-و البته در این 2سال به دلیل پرداخت بیشتر رسانه ها در در رویت دید همه کشورها و مردم دنیا قرار - لذا از این جهت هر تصمیمی با هر ویژگی و تبعاتی تاثیر مستقیمی بر مسیر تاریخی ملت ایران خواهد داشت لذا نمی توانیم به موضوع مذاکرات نگاه فرا متنی نداشته باشیم و نگاه کنیم صرفا به متن. بی تردید هنجارهای نظام بین الملل بعد از این معادله تنظیم می شود. البته صرفاً هم نمی شود فرا متنی نگاه کرد.

 

• در نگاه درون متنی باید حواسمان باشد که متن ما را با بحران و چالشی رو به رو نکند و با مسئله ای امنیتی برخورد نکنیم. همچنین اشکالات اساسی که بعدا ممکن است باعث شکست شود را نباید داشته باشیم.

 

• بر این باورم که مبتنی بر هدف گذاری رهبر انقلاب تا حد زیادی به خواسته هایمان و شاید گفت به طور کامل- در حوزه تحریم ها، صنعت هسته ای و رسمیت دادن به حق غنی سازی- رسیده ایم. حوزه استکبار ستیزی مشروط است و معلوم نیست از این به بعد چه می شود. در موضوع مباحث امنیتی یک مورد نگرانی وجود دارد و بقیه موارد قابل چشم پوشی و نقطه ضعف هایی است که می توان گذشت.

 

• ما نمی گوییم برجام ضعف ندارد. مخصوصا در خطوط قرمزی که تعیین شده و عبور شده است ضعف‌های اساسی‌تری است و البته در مجموع می‌توان با نگاه داده-ستانده توجیهش کرد. نگاه بنده به برجام مثبت است.

 

• ما از موضع اقتدار را آمریکایی ها را مجبور به عقب نشینی کردیم. نمی گویم این متن خوب است اما منظور این است که هرچه به آن رسیده ایم از موضع اقتدار است. یعنی ما در موضع ضعف نیستیم تصور نوشاندن جام زهر و... اشتباه است. اساسا ما در موضعیتی نیستیم که به موضوع جام زهر بپردازیم. این مسئله موضوعی است که تمام رویارویی ما با استکبار به آن بستگی دارد. مثل ماجرای جنگ احزاب است و اگر شکست بخوریم قدرت نوظهور جهان اسلام شکست خواهد خورد و اگر پیروز شویم که قطعا در پی آن هستیم. این نقطه کلیدی است که ما در فضا و شرایط و موقعیتی نیستیم که بر مبنای اجبار و مصلحت رهبری قبول کنند. رهبری در موقعیتی نیستند که به ایشان تحمیل شود. جایگاه و توان داخلی و بین المللی در موقعیتی نیستیم که شرایط بحرانی داشته باشیم. لذا از نقطه قوت به موضوع نگاه می کنیم . عدم پذیرشش هم از موضع قدرت است.

 

• ستانده‌های ما در مذاکرات عبارتند از:
• رسمی شدن غنی سازی: در برجام آمده و رهبری هم  این مسئله را در عید فطر اعلام کردند.
• تحقیق و توسعه: ادعای ما این است که محدودیت های پذیرفته شده متناسب با توان  و برنامه هسته ای فعلی ماست. اگر محدود نبودیم برنامه ایران فرق مهمی نمی کرد و بعد از آن کاملا آزاد هستیم. سخنان رهبری در عید فطر تاییدی بر این است که ما به تحقیق و توسعه دست پیدا کرده ایم.
• رفع تحریم ها: در این باره از کلمه «رفع» تحریم‌ها استفاده می‌کنیم، چرا که در حال حاضر و بر اساس برجام، درباره تحریم‌ها اختلاف نظر وجود دارد. اما بالاخره نتایجی دارد و شرایط اقتصادی بهتر خواهد شد. همچنین منجر به پاسخگو تر شدن دولت می شود. خطر بازگشت به اقتصاد وابسته جدی است. عدم برآوردن توقعات مردم هم مسئله این موضوع است.
• عادی شدن پرونده ایران ستانده خیلی مهمی است. ما قطعنامه ها را بدون اجرا لغو کرده ایم. بدون آنکه اجرا کنیم کاغذ پاره بودنش را اثبات کرده ایم. صنعت هسته ای خود را تحمیل کرده ایم. آب سنگین و فردو . در موارد متعدد آمریکایی ها حتی نسبت به لوزان هم عقب نشینی کرده اند.
• شکست نظام سلطه در برابر ایران با پذیرش ایران هسته‌ای (مشروط به حفظ رویکرد استکبار ستیزی)

 

• داده های ما در مذاکرات عبارتند از:
  • محدودیت‌های غنی سازی
  • کاهش ذخایر اورانیوم به 300 کیلو: کیفیت فعلی اورانیوم تولیدی ما هنوز استاندارد قطعی را ندارد و باید مراحل تست را سپری کند. بنابراین این محدودیت هم اهمیت خیلی جدی برای ما ندارد.
  • پذیرش نوعی از نظارت‌ها و بازرسی ها: در حوزه نظارت ها و دسترسی نظارت های پروتکلی طبیعی است.
  • نظارت‌های فراتر از پروتکل الحاقی
  • تغییر تصور رویکرد استکبارستیزی ایران اسلامی؛ داده‌ای مشروط
  • در حوزه محدودیت 25ساله معادن و 20 روتورها اهمیت فنی ندارد اما جزو خطوط قرمز رد شده علنی رهبری است لذا از این جهت مهم است.
  • بحث کمیسیون مشترک نظارت بر برجام جای نگرانی جدی دارد و ما را دچار چالش می کند.
  • نگرانی از عادی سازی از آمریکا و حل شدن در نظام بین المللی و رویه ای که دولت آن را در پیش گرفته واقعا نگران کننده است و باید مراقبت کرد.
  • نگرانی از بازگشت اقتصاد وابسته نگرانی از توقعات بالا برده شده.

 

• N.P.T یک واقعیت است اما نقطه آرمانی روز ما نیست. این که در یک مسیری به آن برسیم خوب است. این آرمان خواهی واقع بینانه است.

 

• درباره مشخص نبودن وضعیت حق غنی سازی بعد از اتمام برجام که آقای دکتر عبدالملکی گفتند برجام ساکت است، باید گفت در یک معاهده بین المللی وقتی شروع مسئله ای را مشخص می کند یعنی آن موضوع را پذیرفته است. تاکید می کند که این «محدودیت» را پذیرفته ایم. خود قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تصریح می کند که موضوع هسته ای ایران را بررسی نخواهد کرد و از دستور کار خارج میکند. در برجام تصریح می کند اروپایی ها تحریم هایی که برداشته اند را دیگر نمی توانند برگردانند، سازمان ملل و آمریکایی هم نمی توانند تحریم های هسته ای را نمی توانند برگردانند، یعنی اهرم فشار را برای بعد از برجام دارند از خود می گیرند نشان دهنده پذیرفته شدن حق غنی سازی ماست. علاوه بر آن که هم اکنون مسئولان آمریکایی درباره برنامه هسته ای ایران بعد از 15سال می گویند که نظارت ها را تشدید می کنیم و نمی گویند که با اصل برنامه غنی سازی مشکل داریم. به نظر این موضوع مقداری بدبینانه است که آقای دکتر عبدالملکی گفتید.

 

• درباره آب سنگین اراک مهم نیست که الزاما اورانیوم طبیعی وارد آن شود بلکه نتیجه آن است. آن چیزی که ما میخواهیم از آن محصول بگیریم. خروجی پسماند تاسیسات اراک در طراحی جدیدش پلوتونیوم دارد اما حجم و اندازه اش به مقداری نیست که برای بحث بمب اتمی بتواند استفاده شود و گرنه اصلش مورد توجه قرار خواهد گرفت. آن چه که هم اکنون داریم راکتوری نیست که به طور مشخص برای موارد غیر بمب اتمی استفاده شود. از این راکتورها به جز موارد محدودی که صرفا به سمت تولید سلاح هسته ای رفته اند، استفاده نشده است. ساخت آب سنگین را 15سال محدود کرده ایم و بعد از آن می توانیم بسازیم.

 

• یکی از پایه های تحلیل آقای دکتر عبدالملکی این است که بعد از سال دهم به هر تعدادی که خواستیم نمی توانیم سانتریفیوژ تولید کنیم. به نظر این سخن اشتباه است.

 

• درباره محدودیت های موشکی، پس از قطعنامه شورای امنیت، وزارت امورخارجه بیانیه داد و صراحتا اعلام کرد که این بندهایش مورد قبول ما نیست و فکر می کنم که بعد از تصویب برجام یک آزمایش موشکی انجام بدهیم تا وضعیت این ابهام روشن شود.

 

• در حوزه بازگشت پذیری تحریم ها: نقطه ضعف مهم برجام این است که در شروع ماجرا آنها مصوبه ای را خواهند گذراند که تحریم های ایران بعد از اجرا لغو خواهد شد و گام اجرایی را منوط به اجرا می کنند . این مصوبه روی کاغذ است ولی ما در روی زمین باید انجام عملیات کنیم. نهایت روز اجرای توافق اگر آژانس راستی آزمایی نکند ما روبه رو می شویم با یک سری اقدامات انجام شده و آنها به راحتی مصوبه لغو تحریم ها را لغو خواهند کرد. ریسک این عمل ریسک کمی است. اول اینکه این مسیر چندجانبه است یعنی آمریکایی ها و اروپایی ها با هم اقدام می کنند. باید بین آنها تفاوت قائل شد. اروپایی ها تقابل استراتژیک با ما ندارند شاید مثل انگلیس و شاید کمی آلمان. پس اگر بخواهند تحریم ها را برگرداند باید همراهی اروپا را داشته باشند. در اینکه این فرآیند ریسکش برای ما کم است، اگر بخواهند تحریم ها را برگردانند هزینه زیادی دارد و احتمال را کم می کند. اگر می خواستند این تحریم ها را برگردانند پیش از این اقدام می کردند نه در زمانی که به این حالت رسیده اند. در اظهارات آمریکایی ها هم هست که اگر می توانستند تحریم ها را ادامه می دادند اما همراهی متحدانشان وجود نداشته است.

 

• درباره بازگشت پذیری فنی با اخذ نظرات کارشناسان سازمان مهندس رحیمیان و حاجی نیا می گویم که در این مقطع اصلا اتفاق نمی افتد ولی در مقطع بعدی برای ما آنی است. در حوزه سطح غنی سازی فردو را می توانیم با یک فاصله کوتاه بالا ببریم. در حوزه ظرفیت غنی سازی اگر از IR1 استفاده کنیم حدود شش ماه حداکثر. البته برنامه ما برای بازگشت پذیری استفاده از IR2m است که پنج برابر. در فردو برگشت به غنی سازی سریع است. برای به روز شدن قرار نیست دستگاه های قبلی را نصب کنیم یعنی برگشت پذیری ها در واقع تغییر و حرکت به جلوست یعنی به چند قدم جلوتر حرکت خواهیم کرد. درباره راکتور اراک با رعایت نکاتی حدودا سه سال زمان می برد.

 

• در حوزه حقوقی برگشت پذیری سریع خواهد بود. در حوزه اموال بلوکه شده برای آنها برگشت ناپذیر است یعنی اموال در اختیارمان است و ما استفاده کرده ایم. درآمدهای کسب شده و پول نفت و... برگشت ناپذیر است. مراودات مالی برگشت ناپذیر است. در حوزه سرمایه گذاری ها برای آنها به جای اول برنخواهد گشت. اگر نقض عهد توسط آمریکا صورت بگیرد احتمال اجماع جهانی برای تحریم ایران صددرصد نیست و به شرایط زمان برمی گردد.

 

 

دکتر حجت الله عبدالملکی:

• یکی از انگیزه های جدی بنده برای حضور در این چنین جمع هایی این بود که دلگرم بشوم. ممنونم از آقای احدیان که حس مثبت می دهند. بنده اگر بخواهم اغراق نکنم از بعد از لوزان تا الان فکر کنم ده شب راحت نخوابیدم . خواب های آشفته و روزها هم درگیر جریانات که البته از ضعف ایمان بنده است. بعد از برجام هرچه که خودم را راضی کنم که خوب است (به قول آقای احدیان اشکالاتی دارد ولی خوب است) نشستم چندروز بعد هیچ موضع گیری نکردم و بررسی کردم اما دیدم نگرانی های قبل از وین قرار است بعد از آن هم ادامه پیدا کند. متاسفانه این چیزی که تهیه شده است خیلی خیلی فاصله دارد با آن چیزی که باید باشد. اصلا ارتباطی به این ندارد که ما چند گل زده ایم و خورده ایم. بحث این است که این خیلی فاصله دارد با توافق خوب و به راحتی از خطوط قرمز عبور شده است.

 

• ما به امیددادن احتیاج داریم ولی این چیزی که می بینیم به هیچ عنوان امید بخش نیست. تیم مذاکره کننده تمام تلاش کرده اند و بنده معتقدم که شاید توافقی بهتر از این قابل حصول نیست و ما از این جهت قدردانیم. زحمت کشیده اند. مشکل این است که یک تفکر مبنایی غلط باعث شده که ما به برجام برسیم.

 

• 12سال مذاکره کرده ایم که تثبیت حقوق هسته ای و رفع تحریم های غیرقانونی  و امکان بازفرآوری سوخت انجام شود. در چارچوب متن هیچکدام محقق نشده است.

 

• منظور از حقوق هسته ای چرخه کامل غنی سازی است. مابقی موارد طبق n.p.t مطالبه کرده ایم. ما محدودیت های ان پی تی را پذیرفته ایم و می خواهیم از حقوقش هم استفاده کنیم. ماده 4 ان پی تی به دو شرط تحقیق و توسعه و تولید و بهره برداری را بدون قیدی در درصد غنی سازی بدون اشکال می داند. اینکه کشوری دنبال سلاح هسته نباشد و کشوری دیگر به او سلاح ندهد.

 

• ما در متن برجام قبول کردیم که هیچ وقت بازفرآوری انجام ندهیم در بند 9 صفحه 9 برجام می گوید " ایران تصمیم می گیرد تحقیق و توسعه در بازفراوری انجام ندهد."  ما پذیرفته ایم الی الابد بازفرآوری انجام ندهیم. سوخت تمام شد چه کنیم؟ مجدد مذاکره کنیم که حق را بدهند!

 

• برخلاف حرف آقای احدیان که می گویند بازرسی پروتکل الحاقی طبیعی است، در واقع ماجرا این بازرسی ها متعارف نیست. به اضافه آنکه بازرسی های بیشتری را هم پذیرفته ایم.

 

• در موضوع نقض قطعنامه و تناسب آن با نقض برجام اینجا اختلاف نظر بسیار زیادی است. یعنی نقض قطعنامه را غربی ها می توانند نقض برجام حساب کنند. مثلا اگر ما موشک های دوربرد که ماهواره برها و... نیز جزو آن است و البته به صورت طبیعی قابلیت حمل کلاهک دارد اجازه شلیک آن را نداریم. عده ای می گویند اگر ما اسلحه بفرستیم و این یعنی تقض برجام و تحریم ها سریعا برمیگردد. همین که در داخل اختلاف نظر جدی وجود دارد توقع داریم غربی ها به نفع ما این اختلاف برداشت را تفسیر کنند؟

 

• حقوق هسته ای ما پایمال شده است. آقای احدیان می گویند تحلیل فرامتنی کنیم اما واقعیت این است که در حقوق بین الملل تک تک این جملات و تک تک ضمائری که بکار رفته برای ما بار ایجاد می کند.

 

• برجام تصریح ندارد. برجام درباره سرنوشت غنی سازی در بعد از 15 سال سکوت کرده است و تعهدی نداده که بعد از 15 سال مثلا5060 سانتریفیوژ ما بدون هیچ مشکلی بشود 5061 عدد. قبل از سال 2006 سولانا می گفت که شما به سوخت هسته ای نیاز ندارید. شما نفت دارید برق هسته ای چرا می خواهید؟ حال ما باید بازهم به فرآیند تکراری مذاکره بعد از 15 سال وارد شویم. در فکت شیت آمریکایی لوزان که تقریبا توافق وین همان موارد را در بر میگیرد گفته شده است که بعد از دوره محدودیت، ایران باید بیاید مذاکره کند که چقدر غنی سازی انجام دهد. ما در آینده ای نزدیک برای زیردریایی اتمی و کشتی قاره پیما نیاز به غنی سازی 60درصد داریم.

 

• چرا رهبر انقلاب گفته اند محدودیت بلند مدت نپذیرد؟ چون که بعد از 15سال کسی وارد کسب علم هسته ای نخواهد شد و صنعت هسته ای هم که متوقف شده است.

 

• محدودیت های توسعه ای هم روی دستگاه هایی می توانیم انجام دهیم که روتور ندارد و تزریق گاز نشود. شما بیشتر از 10 دستگاه نمی توانید به هم وصل کنید. بعد از 6 یا 8 سال شما می توانید آی آر6 را به تعداد شش عدد در کنار هم قرار بدهیم. بعد از 15سال کسی حوصله کار در این صنعت تنبل را دارد؟

 

تحریم ها

• گفته شده است تحریم های شورای امنیت لغو خواهد شد و تحریم های اتحادیه اروپا لغو و بخش مهمی از آن توقف تا 8 سال دیگر که آژانس مجدد ما را تایید کند و تحریم های آمریکایی که مهمترین تحریم ها بر علیه ما هستند سه دسته می شوند. بخش بسیار کمی شاید حدود 5درصد لغو می شوند. بخش نسبتا مهمی که تحریم کنگره می باشد تعلیق می شود که این هم بعد از 5 تا 8 سال آمریکایی ها می گویند من تلاش می کنم تا کنگره را برای لغو تحریم ها تلاش می کنم.  19تحریم توسط رئیس جمهور آمریکا وضع شده است که 4مورد و نصفی لغو و 14 مورد بقیه باقی می ماند. تحریم کنگره تعلیق می شود. تعلیق تحریم فایده خاصی برای ما ندارد. مهمترین علت این است که سرمایه گذار نگاه می کند که می گوید اینها تعلیق شده اند و 24ساعته امکان بازگشت همه چیز وجود دارد مگر من دیوانه ام که به ایران بروم و سرمایه گذاری چندین ساله بکنم؟

 

• به قول آقای احدیان یک چیزهایی را داده ایم و یک چیزهایی گرفت هایم. در بحث حقوق هسته ای که داده ایم رفته است اما بنده به عنوان کارشناس اقتصاد می گوییم این شیوه برداشتن تحریم ها قبول حالا همین ها را انجام می دهی؟ زمان لغو یا تحریم ها چه زمانی است؟ مرحله اول لغو یا تعلیق تحریم ها پس از اجرای تعهدات ایران است و تایید آژانس. 11 کار را ایران باید انجام بدهیم و بعد. میگوییم چرا گام به گام نباشد؟ مثلا ما 8 تن مواد داریم و باید تبدیل کنیم به 300کیلو حال بیاییم یک تن مواد بدهیم و طرف مقابل سه نفر را از لیست تحریم ها حذف کند و...  اظهر من الشمس است که اینها این کار را نمی کنند. مهمترین مسئله در سطح بین المللی این است که با این وضع آیا توافق به روز اجرا یعنی روزی که آژانس تایید می کند می رسیم یا نه؟  به نظر بنده آژانس اصلا تایید نخواهد کرد. آژانس پاچه خوار اصلی اسرائیل است.

 

• منافقین چندماه پیش کنفرانس خبری گذاشتند و اعلام کردند چند کارشناس کره شمالی به تاسیسات موشکی ملارد رفته اند لذا اینها دنبال کلاهک هسته ای هستند. سخنگوی کاخ سفید گفته است ما بررسی می کنیم. این اولین موردی است که در دست آژانس است برای تایید نکردن. پس فردای روز اجرایی کردن تعهدات ایران می گویند ما می خواهیم ملارد را ببینیم. گفته خواهد شد که تاسیسات نظامی اجازه بازرسی داده نخواهد شد. طرف مقابل خواهد گفت که ایران پروتکل را اجرا نخواهد کرد و لذا برجام اجرا نخواهد کرد. مدیرکل یک گزارش به شورای امنیت و به 1+5 داده خواهد شد و همه تحریم ها یک روز بازخواهد گشت.

 

• آقای احدیان می گویند ما در صورت نقض عهد برخواهیم گشت. واقعیت این است که ما از کجا برخواهیم گشت؟ همه چیز را نابود کرده ایم. راکتور اراک را تخریب کردیم. زیرساخت سانتریفیوژ را نابود کردیم. مواد را از بین برده ایم. بله اگر 5 تا 10 سال دیگر اگر همت و پولی در سازمان انرژی اتمی وجود داشته باشد، بر می‌گردیم به 5 تا 6 سال قبل. طرف مقابل با این وضع هم اکنون خیلی خوشحال است.

 

• آقای احدیان گفتند که اموال بلوکه شدن قابل بازگشت برای آمریکا نیست. باید گفت که خیلی از اموال بلوکه شده به دلیل تحریم موشکی قابلیت آزاد شدن ندارد. ثانیا وقتی رفع توقیف می شود ما که نمی توانیم 50میلیارد دلار را به ایران بیاوریم بلکه باید از حساب آنها که رفع توقیف شده خرج کنیم. مثلا 10میلیارد دلار را خرج می کنیم و دوباره ما را می توانند بلوکه کنند. برگشت پذیری اموال بلوکه برای ما وجود ندارد.

 

• در بند 64 برجام آمده است: "در آخر سال هشت IR8 را می تواند بدون روتور . ایران بعد از سال دهم ایران می تواند حداکثر سالی 200عدد تولید کند.( بر اساس نیازهایش) می تواند تولید کند. "با این وضع، 35 تا 40 سال طول می کشد که به 190هزار سو برسیم.

 

• در پاسخ به برخی خوش بینی ها باید گفت. ما این متن را از دو زاویه حقوق بین الملل و نظام سیاست خارجی آمریکایی باید بررسی کنیم که این دومی با حقوق بین الملل سازگار نیست. اگر نظام سیاسی آمریکا که دروغ و دغل است را کنار بگذاریم(یعنی اعتماد کنیم)، پنجاه درصد برجام خوب است. حال سوال ما اینجاست که ما چطور به آمریکایی اعتماد کنیم که در طول حیات خودش یک معاهده سیاسی را اجرا نکرده است؟ از قضیه لیبی و عراق و اوکراین و هند. چند هفته پیش نخست وزیر هند گلایه داشت که ما در سال 2005 یک معاهده هسته ای با آمریکا بستیم و ما محدود شدیم و تعهدات را انجام دادیم اما آنها انجام ندادند.
  
  با ما نیز در معاهده ژنو رو راست نبودند و درست تعهداتشان را اجرا نکردند. مقامات دولتی خودمان می گویند که آمریکا تعهداتش را اجرا نکرده است. آژانس اعلام کرد ایران تعهداتش را انجام داده است. می گفتیم که آمریکا تعهداتش را اجرا نمی کند اما آنقدر به ما گفتند بدبینید و دلواپسید و... دیدیم که آقای زنگنه وزیر نفت سخنرانی کرد و اعلام نمود که آن بخش از درآمدهای نفتی که باید آزاد می کردند، انحام ندادند و بیمه کشتی رانی را نیز نداده اند و من نمی توانم بگویم چرا انجام ندادند.
  
  درباره تحریم طلا که قرار بود پاییز 92 بدهند در خرداد 94 یک محموله 13تنی طلا از آفریقای جنوبی وارد کشور شد و رئیس کل بانک مرکزی جشن می گیریم! ما از کره مریخ نیامده ایم که آمریکا و آژانس را نشناسیم اینها دهها سال است که با ما مسئله دارند.

 

• در بند 12 حق بازفرآوری را از خود سلب کرده ایم: " برای 15سال ایران انجام نخواهد داد و بعد از آن هم قصد ندارد انجام دهد که مشارکت کند در بازفرآوری سوخت های پسماند و ایجاد کند تاسیساتی که توان مصرف سوخت بازفرآوری را داشته باشد و حتی اجازه تحقیق و توسعه ندارد."

 

• آمریکا منتظر اجماع جهانی نمی ماند. این تحریم هایی که برعلیه ما در شورای امنیت وضع شده خیلی هایشان تحریم های مهمی نیستند و از لحاظ اقتصادی کار نمی کنند. البته این قطعنامه هم برای ما مشکل ایجاد می کند اما فقط ده درصد بار تحریم ها از سوی سازمان ملل است. آمریکا وقتی دید تحریم های سازمان ملل نتیجه ندارد و خیلی از کشورها به راحتی آن را دور می زنند، تحریم های یک جانبه وضع کرد و بر روی آن جریمه اعمال کرد. مثلا یک بانک فرانسوی را 9.8میلیارد جریمه کرد . از ابتدای توافق ژنو 15میلیارد دلار بانک های مورد معامله با ایران را جریمه کرد.

 

• آمریکا برای برگرداندن تحریم ها منتظر اجماع جهانی نمی ماند. ما آمریکا را می شناسیم. انگار که ما با یک قمارباز دغل باز دور یک میز بنشینیم. رهبری گفتند تناظر در انجام تعهدات که ما یک حرکت انجام بدهیم و شما یک حرکت دیگر. اما تیم ما اصرار کرده اما آمریکایی ها نپذیرفته اند.

 

• یکی از ویژگی های آب سنیگن این هست که پلوتونیوم هم تولید کند اما ما امکان غنی سازی اورانیوم طبیعی را از خودمان سلب کرده ایم. یک سری کارشناسان می گویند این دیگر آب سنگین نیست.